TASD Başkanı Berke İçten: Ayakkabı İthalatını Azaltmanın Yolu Yerli Üretimi Güçlendirmekten Geçiyor.

Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) tarafından organize edilen ve Avrupa’nın en büyük fuarları arasında yer alan 72. AYMOD Uluslararası Ayakkabı Moda Fuarı, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe’nin katılımıyla gerçekleştirildi.

TASD Başkanı Berke İçten, fuar kapsamında yaptığı değerlendirmede sektörün mevcut durumunu analiz ederek dış ticaret açığındaki artışa ve ithalat baskısına dikkat çekti. İçten, 2020 yılında 500 milyon dolar, 2022’de ise 350 milyon dolarlık dış ticaret fazlası verildiğini hatırlattı. Ancak 2023 ve 2024’te bu tablo tersine döndü ve sektör dış ticaret açığı vermeye başladı.

Bu olumsuz gelişmenin temel sebepleri arasında, artan üretim maliyetleri ile enflasyon politikalarının birbiriyle uyumlu ilerlememesi gösterildi. İçten, “Türkiye’de üretim yapmak pahalı hale geldi, buna karşın ithalat daha ucuz bir alternatif oldu” diyerek, 2024 yılında ayakkabı ithalatının 76 milyon çifte ulaştığını ve bu rakamın 1.7 milyar dolara yaklaştığını ifade etti.

İthalatı azaltmak için 31 Aralık’ta alınan Cumhurbaşkanlığı kararıyla ilave gümrük vergisi %30’dan %40’a yükseltildi. Bu uygulamadan memnuniyetini dile getiren İçten, ithalatla mücadelede kalıcı çözümün üretimi artırmaktan geçtiğini vurguladı.

İçten, özellikle spor ayakkabı segmentindeki ithalata dikkat çekerek, 2025 yılının ocak ayında bu kategorideki ithalatın %80 oranında arttığını ve sadece o ayda 120 milyon dolarlık dış ticaret açığı yaşandığını belirtti.

Sektördeki bir diğer sorun ise Türkiye’de üretilemeyen teknik malzemelere uygulanan yüksek gümrük vergileri. İçten, bu malzemelerin ithal edilmek zorunda olduğunu, ancak koruma önlemlerinin üreticinin elini kolunu bağladığını dile getirdi. Vietnam örneğini veren İçten, bu ülkenin büyük miktarda hammadde ithal edip yüksek katma değerli ürün ihracatı yaptığını hatırlatarak, Türkiye’nin de ithalatı yalnızca tehdit olarak değil, üretimi destekleyecek bir araç olarak görmesi gerektiğini söyledi.

Ayrıca sahte ve kayıt dışı ayakkabıların sektörde ciddi sorunlara yol açtığını belirten İçten, bu durumun yıllık yaklaşık 200 milyon çift taklit ayakkabının el değiştirmesine neden olduğunu, bunun da hem markalaşma hem de sağlıklı büyüme önünde engel teşkil ettiğini ifade etti.

Son olarak, hammaddeye uygulanan vergilerin kaldırılması, sahte ürünlerle mücadelenin etkinleştirilmesi ve markalaşma süreçlerinin desteklenmesiyle sektörün daha güçlü hale gelebileceğini belirten İçten, devletin özel sektörle ortak hareket etmesi gerektiğinin altını çizdi.