Uzakdoğu’dan mal alımında zorlanan Avrupalı firmalar gözünü Türk üreticilere çevirdi. 2021'in yaz aylarında İtalya’daki ayakkabı fuarlarına katılan Türk üreticiler, yabancılara ürünlerde uygun fiyat verip çok fazla sipariş aldı. Bununla birlikte kapasite sorunu bile ortaya çıktı. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, Dünya Gazetesi'ndeki habere göre “İlk defa sipariş çok, kapasite yoktu. Gelen siparişleri bile geri çevirdik” dedi. 'Kapasite sorununa çözüm üretebilmek için bazı projeleri uygulamaya geçirmek adına bazı girişimlere adım attıklarını dile getirdi. Ayakkabı sektörünün önünde iki büyük engel olduğundan bahsederken bunlardan birincisinin modern ve yeterli kapasiteli üretim tesislerinin az olmasından ikinci olarak her sektörde olduğu gibi istihdam olduğundan söz etti.
‘Ticaret Bakanlığı ile görüşüldü.’
Habere göre ayakkabıcıların, İstanbul çevresinde bir kümelenme projesini hayata geçirmeyi planladığı söylendi. Bu konu için geçtiğimiz günlerde TASD yönetimi Ticaret Bakanlığı ile görüştü. Berke İçten proje için: Avrupa’dan ciddi talep var. Inditex gurubu, İngitere’den Boho grubu, spor markaları Puma, Skechers gibi firmalar burada üretim yaptırmak istiyorlar. Fakat bu firmaların kriterlerine uygun üretim yerlerimiz yok. Fiziki mekanlar yeterli değil. Güngören’de Merter’de kaliteli deri ayakkabılar üretiliyor. Yabancılar, fuarlarda bu firmaların ürünlerini, numunelerini görüp beğeniyor. ‘Bir de gelelim üretim yerinizi görelim’ diyorlar. Gelip bakıyorlar, Türk firmasının üretim yaptığı bir handa birinci katta kesim, 5. katta montaj yapılıyor, üretim dağınık. Yabancı firma, ‘Burası bizim istediğimiz ürünü yapamaz’ diyor, çekip gidiyor. Belli standartta üretici istiyorlar. Bu standartları yakalayamıyoruz, işi kaçırıyoruz. Hâlbuki yapabilecek teknoloji var, bilgi birikimi de var. Ama ayakkabı üreticimizin modern büyük fabrika yapacak sermayesi yok.” dedi. Ayrıca Nitelikli işgücünün İstanbul’da olduğunu söyleyen Berke İçten, “Devletimiz ‘Urfa’ya gidin’ diyor ama orada nitelikli işgücü yeterli değil. Eğitim için yeterli vakit de yok. Siparişleri kaçırmak istemiyoruz. Diyoruz ki, ‘İstanbul çevresinde kümelenelim. İhracat ve istihdam şartıyla fabrikaları siz yapın, biz kira ödeyelim. Yeşil OSB olsun.’ İhracatı 2’ye katlayalım.” dedi. İçten, Ticaret Bakanı’nın konuya sıcak baktığını açıkladı, TASD arazi arayışında olduklarını belirtti. OSB’de en az 500 üreticinin olacağını söyleyen İçten, burada yan sanayinin de yer alacağını ekledi.
İstihdamda iki proje devrede
Pandemide üretimin ve ihracatın durması kalifiye elemanların başka sektörlere dağılmasından ötürü ayakkabı sektörü şu an ciddi bir iş gücü sıkıntısı çekiyor. Bu kapsamda iki önemli projeyi devreye alan TASD, ilk olarak İşitme Engelliler Federasyonu ile bir protokol imzaladığı belirtildi. Pilot bölge olarak seçilen İstanbul’da işitme engelli çalışanları fabrikalarda istihdam edecek olan dernek, eğitimleri bu çalışanlara üretim esnasında vereceğini duyurdu. Proje, Türkiye geneline yayılacağı belirtildi. Diğer proje ise ev kadınlarını kapsıyor. Berke İçten, “Ev kadınlarına yönelik belediyelerle, kaymakamlıklarla proje geliştirmeye çalışıyoruz. Biz, ayakkabının üst kısmına saya deriz. Parça parça derilerin dikilerek bir araya getirilmesidir bu. Saya üretmek için ev kadınlarına mahallelerinde üretim yapabilecekleri atölyeler oluşturmak için çalışıyoruz. Bu projeye de İstanbul’dan başlıyoruz. Türkiye geneline yayılacak” diyerek projeye bir açıklama getirdi. İçten, Türkiye’de ayakkabı sektöründe şu anda 100 bin ek istihdama ihtiyaç olduğunu belirterek, “İstihdam projelerine devam edeceğiz” şeklinde konuşuyor.
‘Yabancılara yüzde 10 zam yaptık’
Ayakkabı sektörünün AYMOD fuarına da hazırlandığı belirtildi. Fuara, yabancıların ilgisinin yüksek olduğu ve 3 bin 500 yabancı katılımcının geleceği bekleniyor. Berke İçten, bu organizasyonun Türk üreticiler için önemli bir fırsat olacağını açıkladı.
Üretim maliyetlerindeki artışı da fiyatlara yüzde 10-15 oranında yansıtıldığını söyleyen İçten, “Eskiden 5 Euro’ya alınan suni deri 6,5 Euro oldu. Her şey pahalandı. Biz de fiyatları artırdık. Geçen ay İtalya’da katıldığımız fuarda yeni fiyatları sunduk. Bazıları kabul ediyor, bazıları etmiyor. Ama fiyat avantajımızı korumak zorundayız. Yoksa Türkiye değil, en büyük rakiplerimiz Portekiz ve İspanya öne geçer. Bu noktada özellikle hammadde üreticilerinin bizim yanımızda olması lazım. Fırsat maliyetçiliği yapan yan sanayiciler var. Bunların olmaması lazım” dedi.
İçten, ihracat hedeflerinin bu yıl 1 milyar 250 milyon dolar, 2025’te ise 5 milyar dolar olduğunu açıkladı. İçten, ayrıca emek yoğun sektörlere özel bir SGK teşvikinin de olması gerektiğini vurguladı, “Bu konuyu da Bakanlık’la görüştük. Sektörümüze daha farklı daha düşük bir maliyet uygulamalarını istiyoruz'' diyerek konu ile ilgili düşüncelerini paylaştı.
Comments