6 Şubat 2023 tarihinde 10 ilde büyük bir yıkıma neden olan Kahramanmaraş merkezli 7.8 ve 7.7lik iki deprem 40 bin kişinin üstünde ölüme neden oldu. Geride kalan onlarca iş yeri çöktü ve bu durum bir çok sektörü de zincirleme bir şekilde etkiledi.
Hatay ve İskenderun’da depremden etkilenen ve yıkılan binaların daha fazla olduğu uzmanlarca ve halk tarafından belirtildi.
Hatay’da Alpa Ayakkabıcılığın Sahibi Ömer Alpaslan Hatay’daki ayakkabı sektörü ile ilgili son durum için şunları söyledi:
“Esnaf olarak çalıştığımız iş yerimin olduğu bölge yerle bir oldu. Tekrar yapılanmaya çalışacağız. Bununla birlikte dükkandaki makinelerin neredeyse hiç biri çalışır bir durumda değil üretim yapılamaz halde.Çalışabilceğimiz yer bulup başlmak istiyoruz uzun bir süreç bizi bekliyor. Bazı makineler elbet sağlamdır ama bizim bulunduğumuz çarşı içerisinde 100 tane dükkan yerle bir oldu. O makinelerin tamir olup çalışabilmesi zor gibi duruyor."
Ömer Alpaslan ayrıca şehirdeki esnafın Hatay’da kalmak istemediğini ama bu durum ile mücadele edilmesi gerekliliğini de şu sözlerle vurguladı;
“Esnaf ve halktan bir çok insan şehri terk etme noktasına geldi. Biz memleketimizi tekrar yeşerteceğiz. Bu noktada onların önünde de bu yüzden durmak istiyoruz. Mutlaka destek ve yardım almalıyız. Burasının ölü bir şehir olmasını istemiyoruz. Hiç yoksa canımız sağ şehrimiz için mücadele vereceğiz ve memleketimizi terk etmeyeceğiz.”
“TOPARLANACAĞIZ.”
Alpaslan yaşanan bunca yıkıma rağmen sektördeki üretime kısa sürede yeniden geçme faaliyeti ile ilgili umutlu olduğunu söyledi. Konu ile ilgili “Sektörün kısa zamanda toplanabileceğini düşünüyorum herkes elinden geleni yapıyor. "
“YAPIM AŞAMASINDAKİ SANAYİ SİTESİNİ BEKLİYORUZ.”
"Yapım aşamasında olan bir sanayi sitesi vardı. En kısa zamanda bakanlık orayı sizler için bitireceğiz dedi.Bu olursa tamamen toparlanmış oluruz.Ben ekipmanı getirebilirsem 15 güne işe başlamayı düşünüyorum. Söz verdiğimiz iş aldığımız insanlarımız var. Onları mağdur edemeyiz.Şimdi kırsal bir alan bulup Hareket etmek zorundayız."Diyerek konu ile ilgili düşüncelerini dile getirdi.
Antakya'daki 400 atölye artık yok.
TASD (Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği) Başkanı Berke İçten Ayakkabı üretiminin önemli merkezlerinden olan Gaziantep'teki tesislerde büyük bir sıkıntının yaşanmadığını ancak Hatay’da durumun çok farklı olduğunu belirtti. Antakya'da 400 atölyenin tamamen yıkıldığını söyledi. Üretimde %10-15lik bir bölümün yitirildiğini kaydeden İçten konu ile ilgili şunları söyledi; “Gaziantep değer bazında üretimimizin yüzde 20-25'lik bölümüne tekabül eder. Bizim bir an önce oradaki üretimi yeniden ayağa kaldırmamız lazım. 300-400 civarındaki irili ufaklı atölyenin tesislerin yerine büyük kooperatif mantığı ile ilk etapta 30-35 tane, günde 1.500-2.000 çift civarında üretim yapan ölçek ekonomisini yakaladığımız bir tesis açmak istiyoruz” dedi.
Gaziantep Ayakkabıcılar Odası Başkanı Emin İnce de Hatay ve geri kalan şehirler için şu şekilde konuştu;
“Afet bölgesinde ayakkabı üretim kümelenmesinin bulunduğu Gaziantep, Adana, Hatay, Şanlıurfa, Adıyaman, Kahramanmaraş, Malatya gibi şehirlerde afetin etkisi farklı boyutlarda oldu. Üretim tesislerinin hasar görmesi üretimin durması istihdamın yok olması kümelenme bölgelerini etkilerken tüm şehirlerde büyük küçük tüm ayakkabı satışı yapan esnaf ve mağazalar da ciddi travma içerisindedir. Aynı şekilde bu bölgede üreticiye malzeme tedarik eden yan sanayici ve diğer hizmet sağlayıcılar zor durumdadır. Bu nedenle her şehir için ayrı bir toparlanma yol haritası belirlenirken bölgedeki tüm şehirler için ortak aksiyon alınmalıdır.Ayakkabı sektörünün İstanbul’dan sonra ikinci büyük üretim kapasitesi ve istihdam gücüne sahip ili olan Gaziantep hasar görmesine rağmen esnafımız hızlı toparlanacak potansiyele sahip gözüküyor. Kısmen daha az hasar gören Adana, Şanlıurfa ve Malatya’da daha kısa sürede toparlanabilir gibi dururken Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman’ın toparlanması biraz uzun sürecek gibi…Tüm şehirlerimiz için ayrı ayrı durum tespiti yapmak, kısa, orta ve uzun vadeli planlarla işe başlamak yararlı olacaktır. Bunun için sektörün tüm bileşenleri olarak her seviyede iş birliği yapmak zorundayız.Ayakkabı sektörüne can suyu şart.”
Emin İnce hangi noktada kimden destek beklediğini de belirtti;
“Ayakkabı üretimi başladığında doğrudan istihdamın yanında dolaylı olarak birçok sektörde de istihdamın artacağını unutmamak gerekir. Bu nedenle Finansal destek verilmesi için ilgili birimlerle görüşerek desteğin etkisini anlatmak gerekiyor .Bunun için Devletimizden ;1) Geri ödemesi makul zamanda başlayacak düşük faizli uzun vadeli kredi paketleri oluşturulmalı.2) Bu dönemde vadesi gelen çek ve diğer ödemeler için acil kredi paketleri hazırlanmalı aksi takdirde domino etkisiyle çok kişi zarar görecektir.3) KÇÖ Kısa Çalışma Ödeneği bu bölge için pratik şekilde hayata geçmesi için gerekli düzenlemeler yapılmalı bürokrasi kolaylaştırılmalıdır.Değerli Devlet büyüklerimizin ve sektör paydaşlarımızın katkılarıyla, dile getirdiğim konuların daha iyi ifade edileceğine inanıyorum.” Dedi.