Hazır Giyim Sektörü Çıkış Yolu Arıyor: 10 Talep Gündemde

Türk hazır giyim sanayisi, son dönemde artan maliyetler ve azalan ihracat gelirleri nedeniyle zor bir süreçten geçiyor. Sektör temsilcileri, hükümete sundukları 10 maddelik destek paketiyle çıkış yolu arıyor.

“İlaç Olması Gereken Politika Zehre Döndü”

Toplantıda konuşan TGSD Başkanı Dr. Ümit Özüren, sektörün ciddi sıkıntılarla karşı karşıya olduğunu belirtti. Özüren, “Sanayileşme yolculuğunda hazır giyim sektörünün yeri çok büyük. Bulunduğu durumu iyi analiz etmek lazım. Ancak son iki yıldır dünyadan negatif ayrıştık. Çin ve İtalya ile birlikte dikey entegrasyona sahip üç ülkeden biriyiz. İtalya bu pazardan çekilirken bizim bu fırsatı iyi kullanıp onun yerini almamız lazım. Geçişleri iyi değerlendirmemiz lazım. Sektör ile ilgili mutlaka bir yol haritası belirlenmeli” dedi.

Faiz ve kur politikalarına da değinen Özüren, “Kısa vadede destekler gelmezse her sene 2-3 milyar dolarlık kayıp yaşanacak. Bir şeyin zehirli mi faydalı mı olacağını belirleyen şey onun dozudur. Faizin enflasyonun üstünde yükseldiği ve süresinin de uzadığı bu dönemde bu politika zehir fonksiyonu göstermeye başladı. İlaç olacak faiz politikası zehre döndü, sanayici için yıkıcı süreç devam ediyor. Bu anlamda bu politikanın hızlı bir şekilde gözden geçirilmesi şart” diye konuştu.

“Müşterilerden Yurtdışında Üretim Yapın Baskısı”

TGSD Başkanı Toygar Narbay ise sektörün karşı karşıya kaldığı baskılara dikkat çekti. NARBAY, “Bu kırılma neticesinde üretimi yurtdışına taşımak daha çok sektör oyuncusunun gündeminde yer almaya başladı. Sektörde yurt dışı yatırımları yaygınlaşıyor ve böyle giderse daha da yaygınlaşacak. Müşteriler de yurtdışında görmek istiyorlar, üreticileri yönlendiriyorlar. Kendiniz yatırım yapmasanız da orada fason üretim yaptırın, ihracat oradan olsun gibi teklifler ile geliyorlar. Umarız bu iş Türkiye’de kalır. Yoksa kaybeden ülkemiz olacak” dedi.

İstihdamda Büyük Kayıp

Hazır giyim sektöründe istihdam hızla düşüyor. 2024 sonunda çalışan sayısının 520 bin seviyelerine ineceği öngörülüyor. Bu yılın ilk yarısında 33 bin 724 kişi hazır giyimde, 22 bin 116 kişi ise tekstilde işini kaybetti. Toplam kayıp 55 bin 840 kişiye ulaştı. Yıl sonuna kadar kaybın 100 bin kişiye çıkacağı tahmin ediliyor.

Narbay, “2022’de 18,1 milyar dolar seviyesinde olan net ihracat gelirleri 2024’te 13,9 milyar dolara geriledi. Bu yılın ilk yarısındaki 5,9 milyar dolarlık net ihracat gelirlerinin de kaybın devam ettiğini gösterdiğini” vurguladı. Ayrıca, 2022-2025 arasında maliyetlerin yüzde 25,8 artmasına karşın fiyatların yalnızca yüzde 9,6 yükseltildiğini, bu nedenle sektörün üst üste iki yıl öz sermayesini kaybedecek ölçüde zarar ettiğini kaydetti.

Dünya İhracatı Artarken Türkiye Geriledi

Pandemi sonrası dünya hazır giyim ihracatı toparlanırken Türkiye’nin payı düşüş yaşadı. 2022’de yüzde 3,67 olan küresel pay, 2024’te yüzde 3,29’a, 2025’in ilk yarısında ise yüzde 2,96’ya geriledi. AB pazarındaki pay da 30 yıl sonra yüzde 5’in altına inerek yüzde 4,65’e düştü.

NARBAY, “Özellikle enflasyonla mücadele için uygulanan yüksek faiz-baskılanmış kur politikası sonucu artan maliyetlerimiz, rekabetçiliğimizi kaybetmemize yol açtı. Buna bir de savaş bölgelerindeki yüksek kaybımız eklenince Türk hazır giyim sektörünün ihracatı giderek düşmeye başladı” ifadelerini kullandı.

Çözüm Önerileri

Sektörün kurtuluşu için öne çıkan 10 talep ise şöyle sıralandı:

1. Kur enflasyonla uyumlu olmalı, net ihracatın yüzde 10’u kadar destek sağlanmalı.

2. Sermaye açığı düşük faizli uzun vadeli kredilerle kapatılmalı.

3. 2.500 TL işçi desteği tüm firmalara verilmeli, asgari ücret desteği bölgesel artırılmalı.

4. Eximbank destekleri yüzde 16’ya çıkarılmalı, vadeler uzatılmalı, KGF teminatı sağlanmalı.

5. GES yatırımlarındaki ruhsat sorunları çözülmeli.

6. Büyük ölçekli firmalara büyüme teşviki verilmeli.

7. Mikro ihracat, KDV iadesi ve lojistik maliyetleri kolaylaştırılmalı.

8. EYT sonrası çalışanlardan SGK primi alınmamalı.

9. Ev kadınlarının SGK primi 3 yıl alınmamalı.

10. Kreş yatırımları artırılmalı.